Bir Gezgin " Marco Polo"

Büyük yolculuğa çıktığında henüz on beş yaşında bir delikanlıydı.

Anlattıkları yakın çevresi başta olmak üzere döneminde yaşayan birçok kişi tarafından bir hayal mahsulü olarak görüldü. 

1300’den beri ilk haritaların yapımında kılavuz olan, misyonerler, kaşifler ve araştırmacılar tarafından referans olarak kullanılan, 1254 Venedik doğumlu tüccar, kaşif Marco Polo. 

Marco Polo’nun ‘Seyahatname’si, o güne kadar Doğuya dair bilgisi kısıtlı olan Batı dünyası için kılavuz niteliği taşımaktaydı. Batı dünyası için gizemini koruyan Doğuya dair eldeki bilgiler Kitabı Mukaddes’e, Haçlılara ve tüccarlara dayalıydı. 

Ve hiç kimse Marco Polo kadar uzağa gitmemişti. Bu bölgeyi ilk kez bu kadar ayrıntılı betimleyen Marco Polo’nun eseri Asya’ya dair ilk coğrafi, etnografik, bilimsel ve tarihi belge olarak kabul edilmektedir. 

Marco Polo’nun bu ölümsüz eseri dört kitaptan oluşur: Birinci kitapta Marco Polo’nun babası ve amcasıyla yola çıkışı, Çin’e giderken Ortadoğu ve Orta Asya’da ziyaret ettiği yerler, Tatarların hayat tarzı, adetleri ve inanışları, 

ikinci kitapta Çin’de ziyaret ettiği yerler ile Kubilay Hanın sarayı, ordusu ve âdetleri, üçüncü kitapta Japonya, Hindistan, Sri Lanka, Güneydoğu Asya olmak üzere Asya’nın kıyı bölgeleri ve Afrika’nın doğu kıyısı ve buralarda yaşayan halklar, 

dördüncü kitapta da Moğolların kendi aralarında yaptıkları bazı savaşlar ile Rusya ve Asya’nın en kuzey kesimleri tasvir edilmiştir.

Polo'nun seyahatine dair görüp anlattıkları Batı dünyasının Doğu'nun uzak diyarlarına dair ilk intibasını oluşturuyordu. 

Polo babası Niccolo Polo ve amcası Matteo Polo sayesinde Asya seyahatine çıkar. 

Marco Polo, babasıyla 1271 senesinde çıktığı Çin seyahatinden ancak 17 yıl sonra ülkesine dönmüş ve Venedik'te askerlik yaptığı sırada esir düşmüştü. 

Hapishanede olduğu yıllarda ise Çin'e yaptığı büyük yolculuğu ve Kubilay Han'ın maiyetinde yaşadıklarını kaleme aldı."Size şunu söyleyeyim ki yeryüzünün en güçlü hükümdarları bir araya gelse en muktedir kralları güçlerini tek elde toplayacağız dese, 

sahip oldukları iktidar Kubilay Han'ın elinde bulunan iktidarın yanında çok küçük kalır." (Marco Polo Seyahatnamesi)Marco Polo 17 yaşında Venedik’ten ayrıldı ve sonraki 24 yıl boyunca memleketine hiç ayak basmadı. 

Yirmi yılı aşkın bu süre içinde yaklaşık 24 bin kilometrelik bir yol aldı. Güzergahı, hem İpek Yolu’nu takip ediyor hem de kimi zaman denizden geçiyordu. Böylelikle Asya’nın çeşitli kısımlarına ve 

hatta bazı tartışmalı haritaların söylediğine göre Vitus Bering’ten yüzlerce yıl önce Alaska kıyılarına gitmişti.Avrupa kendi banknotlarını basmadan çok önce Moğol İmparatoru kağıt paraya geçmişti. Marco Polo bu tuhaf para birimini kitabında da anlatır. 

Marco Polo, o zamanlar Avrupa’da bilinmeyen pek çok türde hayvana rastlamıştır seyahatleri sırasında.Yak öküzlerinin kürklerinin ipeksi yumuşaklığına hayran olan Polo, Venedik’e dönerken beraberinde bir öküz de getirmiş ve meraklı bakışlar eşliğinde onu sergilemiştir. 

Seyahatnamesinde Polo, Kubilay Han’ın yalnızca Şangdu’daki sarayına gitmekle kalmadığını, ayrıca imparatorun sağ kolu ve danışmanı olduğunu söyler. Marco bu dönemde Kubilay Han’ın sarayında 17 yıl geçirdi. Burada ticaret ve endüstri hakkında önemli bilgiler edindi. 

70 yaşındayken hayata gözlerini yuman Marco Polo, ardından dünyanın bir yakasında doğup diğer yakasında 20 küsur yıl geçirmiş olarak derin ve zengin bir hazine bıraktı. 

Bir rivayete göre içindeki gerçekliğinden şüphe duyulan bilgilere ithafen kitabından uydurma olan kısımları çıkarması istendi Polo’dan. Polo ise cevaben kitabında gördüklerinin yalnızca yarısını anlatmış olduğunu söyledi. 

Polo bu kitabı kendisi yazmamıştı. 1295’de Venedik’e dönüşünün hemen ardından Venediklilerin düşmanı Cenevizliler tarafından tutuklanıp hapse atılan Polo, hapisteyken Rusticiano adında Pisa’lı bir yazarla tanışmıştı. 

Polo yaşadıklarını bu yeni arkadaşına anlatırken o da duyduklarını kaleme almış ardında Fransızca ve İtalyancanın karışımı olan bir Ortaçağ dilinde yayımlamıştı. 

Kitabın orijinal el yazması kayıp olsa da, Ortaçağ’dan günümüze kalan 100’en fazla çizimli kopyası bulunuyor. Polo’nun kitabı Avrupa’nın gözünü uluslararası ticaret ve yayılma olasılığına dikmesini sağlayarak iki yüzyıl sonra doğacak keşifler çağının da kamçılayıcısı oldu. 

Tarihçiler, bugüne dek uzanan bu hikayelerin ne kadarının doğru olduğu konusunda şüpheli. 

Hatta kimileri, Polo’nun gerçekten Çin’e gidip gitmediğini bile tartışıyor, seyahatleri sırasında başka tüccarlardan dinlediği hikayeleri bile kullanmış olabileceğini düşünüyor. Marco Polo’nun seyahatleri, pek çok gezgin ve macerapereste ilham olmuştur. Christopher Columbus , Marco Polo’nun seyahatnamesini Yeni Dünya’ya yaptığı gezi sırasında hep yanında bulundurmuştur.